สำนวนจีน ชักธงรบก็ชนะศึก ชนะตั้งแต่ยกแรก ใช้อย่างไร 成语 : 旗开得胜!
This post has already been read 23920 times!
สำนวนจีน มักเป็นคำหรือวลีที่ใช้เปรียบเปรย อุปมา มีความหมายลึกซึ้ง แฝงปรัชญาชีวิต
นำมาประยุกต์ใช้เป็นคติเตือนตน ใช้เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตให้ก้าวไปด้วยดีได้
มีสำนวนไทยจำนวนมากที่มีความคล้ายและมีรากมาจากสำนวนจีน
เสน่ห์ของสำนวนจีนอีกอย่างคือ สำนวนจีนมักจะมาจากเรื่องราวที่เกิดขึ้นจริงในประวัติศาสตร์
คำที่เราเรียกรวมๆ กันว่า “สำนวนจีน” นั้น ความจริงในภาษาจีนยังแบ่งเป็นหลายอย่าง
โดยมีคำรวมเรียกว่า 熟语 หรือ 习惯用语 ในนั้นยังแบ่งออกเป็น 成语 谚语 歇后语 ฯ
ในที่นี้ จะเขียนถึง “สำนวนจีน” ที่เป็น 成语 ซึ่งมีโครงสร้างเป็นอักษรจีน 4 ตัว
ทุกคำจะมีเรื่องราวที่มาในอดีต และไม่สามารถเปลี่ยนคำได้
สำนวนจีน ชักธงรบก็ชนะศึก ประสบความสำเร็จตั้งแต่ก้าวแรก ใช้อย่างไร
เมื่อวาน ได้รับข่าวดีจากนักเรียนคนหนึ่งที่เรียนปี 1 มหาวิทยาลัย และเพิ่งสอบเทอมแรกผ่านไป
เขาโทรมาบอกว่า วิชาแรกประกาศผลสอบแล้ว เขาสอบได้คะแนนดีเป็นที่น่าพอใจ คาดหวังว่าจะได้เกรด A ดิฉันก็เลยชมว่า
เป็นข่าวดีค่ะ ดีใจด้วยค่ะ สอบได้ดีตั้งแต่วิชาแรก ก็จะมีกำลังใจนะคะ อย่างนี้สำนวนจีนเรียกว่า
旗开得胜 !
” 旗开得胜 ? ขอคำแปลด้วยนะคะ “
อ๋อ คำนี้หมายความว่า ” ชนะตั้งแต่ยกแรก ” เมื่อลงมือทำสิ่งใดแล้วประสบความสำเร็จตั้งแต่เริ่มทำ มีผลงานดีตั้งแต่ตอนเริ่มต้น ก็จะเกิดความรู้สึกที่ฮึกเหิม เกิดกำลังใจมหาศาลในการทำสิ่งนั้นต่อไปค่ะ
คำว่า 旗 แปลว่าธง 开 แปลว่าเปิด ในที่นี้หมายถึงชักธงรบ 得胜 แปลว่าได้รับชัยชนะ
เป็นสำนวนจีนที่ใช้กันมาแต่โบราณแล้วค่ะ
แต่หนูก็ต้องหมั่นดูแลสุขภาพ พักผ่อนให้พอ อย่าใช้เน็ตจนดึกดื่น ไม่งั้นร่างกายไม่แข็งแรง
สมองถดถอย แล้วจะเอาแรงกายแรงสมองที่ไหนไป “สู้ศึก” (การเรียน) ได้ล่ะคะ
ข้อความข้างบนนี้ อ่านจากขวาไปซ้าย เพราะเป็นรูปแบบดั้งเดิมของการเีขียนภาษาจีนค่ะ
ขอบคุณมี่มาของภาพ 感谢图片来源 http://art.newexpo.com/Temp/Art_Detail.aspx?ArtID=6214
旗开得胜 qí kāi dé shènɡ
คำแปลภาษาอังกฤษ win in the first battle
คำแปลไทย ชักธงรบก็ชนะศึก
ประสบความสำเร็จตั้งแต่ก้าวแรก
战旗一展开就取胜, 比喻一举成功或事情一开始就取得成果。
คำนี้เป็นสำนวนจีนโบราณสำเร็จรูป (成语)
ความหมาย พอชักธงรบก็ชนะศึกเลย
อุปมา พอเริ่มต้นลงมือทำสิ่งใดก็มีผลงานดีและประสบความสำเร็จ
การใช้ ใช้ในเชิงบวก
ใช้สอวยพรการเริ่มต้นกิจการ หรือ ใช้ชมผู้ที่มีผลงานดีทันทีที่ลงมือทำ
อักษรจีนตัวย่อ 简体字: 旗开得胜
อักษรจีนตัวเต็ม 繁体字 : 旗開得勝
คำกำกับเสียงอ่านพินอิน 拼音 qí kāi dé shènɡ
คำกำกับเสียงอ่าน จู้อิน 注音 ㄑㄧˊ ㄎㄞ ㄉㄜˊ ㄕㄥˋ
คำ 成语 ที่มีความหมายใกล้เคียงกันคือคำว่า 马到成功
คำแปลภาษาไทย โดย สุวรรณา สนเที่ยง (张碧云)
เรื่อง 旗开得胜 qí kāi dé shènɡ ในส่วนที่เป็นความหมายภาษาจีนและที่มาของคำ ขอแบ่งปันมาจาก
汉语词典在线查询 cidian.xpcha.com
http://cidian.xpcha.com/d3c65exam31.html
词语解释
旗开得胜 qí kāi dé shènɡ
刚一打开旗帜进入战斗,就取得了胜利。比喻事情刚一开始,就取得好成绩。
[win in the first battle] 战旗一展开就取胜,比喻一举成功或事情一开始就取得成果
人人奋勇,个个英雄, 端的是旗开得胜, 马到成功。——关汉卿《五侯宴》
反义词 : 一溃千里、一触即溃
………………………………….
** เพิ่มเติม จากการคอมเม้นท์ของคุณลูกเสือหมายเลข 9
ทำให้ดิฉันนึกถึงภาษิตจีนอีกคำ นั่นคือ คำว่า <有一个好的开始就等于成功了一半>
หมายถึง เริ่มต้นได้ดี เท่ากับสำเร็จไปแล้วครึ่งหนึ่ง
คำนี้ไม่ใช่ 成语 แต่เป็นคำพังเพยจีน
(ขอบคุณคุณลูกเสือหมายเลข 9 ค่ะ)
………………………………………………………………………
ในภาพ กำลังเขียนคำอวยพรเนื่องใจโอกาสเปิดกิจการใหม่
ขอบคุณที่มาของภาพ 感谢图片来源 http://h.house.sina.com.cn/scan/2012-04-06/152458139_2.shtml
………………………………………..
ผู้เขียนได้นำคำพังเพยจีน หลายคำที่แฝงทัศนคติ หลักปรัชญา มาใช้ เพื่อให้ชีวิตดำเนินไปในทางที่เราคิดว่าดี
ตัวอย่าง คำพังเพยจีน กับ คำพังเพยไทย ที่คล้ายกัน
1. ” ไม่มีใครแก่เกินเรียน ” คำพังเพยจีนใช้คำว่า 活到老,学到老。แปลว่า อยู่จนแก่ เรียนจนแก่
ข้อนี้เป็นสัจธรรมมาก ทุกวันนี้ก็ได้เรียนรู้อะไรมากมายจากคนรอบข้าง จากลูกศิษย์ จากบล็อกเกอร์หลายท่านในเว็บโอเคเนชั่น ฯ
2. “ ระยะทางพิสูจน์ม้า กาลเวลาพิสูจน์คน ” คำพังเพยจีนใช้ว่า 路遥知马力,日久见人心。
แปลว่า ระยะทางไกลทำให้รู้กำลังของม้า กาลเวลาทำให้เห็นจิตใจของคน
คำนี้ก็เป็นสัจธรรมและเป็นคำที่อยู่ในใจตลอดเหมือนกัน
3. สุภาษิตไทย “ คบคนพาลพาลพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล ”
จีนมีภาษิตโบราณที่คล้ายกัน คือ 近朱者赤、近墨者黑。jìn zhū zhě chì,jìn mò zhě hēi
แปลว่า คนใกล้ชาดแดง คนใกล้หมึกดำ ( คำแปลภาษาไทย 2 วลีนี้ผู้เขียนบัญญัติคำขึ้นมาเอง ตรวจสอบดูแล้วยังไม่มีท่านใดแปลไว้อย่างนี้ มีแต่ใช้คำอื่นที่มีความหมายคล้ายกัน )
คนที่อยู่ใกล้หมึก (หมึกจีนสีดำ) จะเปื้อนสีดำ คนที่อยู่ใกล้ 朱砂 ซึ่งเป็นวัตุสีแดงที่ใช้ประทับตรา ก็จะติดสีแดงมาด้วย
อุปมา คนที่อยู่ในสิ่งแวดล้อมแบบไหน หรือใกล้กับอะไร ก็จะติดนิสัยหรือสิ่งนั้นมาด้วย
คำว่า “บัณฑิต” ในนิยามของดิฉัน ไม่จำเป็นต้องเป็นคนมีการศึกษาสูง ไม่จำเป็นต้องมีฐานะทางสังคม ไม่จำเป็นต้องเป็นคนเก่ง แต่คือคนทุกคนที่มีจิตใจดี พฤติกรรมดี มีความจริงใจ หวังดี
4. 良药苦口利于病, 忠言逆耳利于行。
เป็นคำที่สอนให้เราควรมีท่าทีอย่างไรในการรับฟังความคิดเห็นและคำวิจารณ์ของผู้อื่นที่มีต่อตัวเรา ( 应该怎么正确对待别人的意见和批评。)
良药 ( ยาดี ) 苦口 ( ขมปาก ) 忠言 ( คำพูดที่หวังดี ) 逆耳 ( ขัดหู )
良药苦口利于病, 忠言逆耳利于行。ถ้าแปลตรงตัวก็แปลได้ว่า
ยาดีขมปากมีคุณในการรักษาโรค คำตักเตือนที่ขัดหูมีคุณต่อการปรับปรุงตัว (คำแปลผุ้เขียนเอง)
หมายความว่า ยาประสิทธิภาพดีที่มีรสขมเป็นประโยชน์ต่อการรักษาโรค ทำให้หายป่วยได้ คำพูดหวังดีที่ฟังดูขัดหูเป็นประโยชน์ต่อการนำไปปฏิบัติ
ที่มา
มาจากคำพูดของขงจื่อ ปราชญ์โบราณของจีนซึ่งมีชีวิตอยู่เมื่อประมาณ 2500 กว่าปีก่อน ( ขงจื่อ นักปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ของจีน มีชีวิตอยู่ระหว่างปี 551 – 547 ก่อนคริตกาล โดยขงจื่อเกิดก่อนพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพานประมาณ 8 ปี ) ศิษยานุศิษย์ของขงจื่อได้รวมรวมคำสอนของขงจื่อนี้ไว้ใน “บันทึกคำสอนขงจื่อ” 《孔子家语•六本》ซึ่งชาวจีนใช้สอนคนรุ่นต่อๆ มาจนกลายเป็นสุภาษิต
ยารักษาโรคของจีนโบราณเป็นยาสมุนไพร ส่วนมากมีรสขมหรือขื่น ส่วนคำพูดที่สอนให้คนทำความดี หรือคำวิจารณ์ติเตียนนั้น มักจะเป็นคำพูดที่คนไม่ชอบฟัง เพราะโดยธรรมชาติคนเราจะชอบฟังคำยกย่องสรรเสริญหรือคำประจบสอพลอมากกว่าคำเตือน การที่คนคนหนึ่งจะวิจารณ์ข้อบกพร่องของคนอื่นหรือเพื่อน ต้องใช้ความกล้าหาญมาก เพราะเสี่ยงต่อการถูกเกลียดชัง บางเรื่องจะกล้าเตือนเฉพาะคนในครอบครัวเท่านั้น
สุภาษิตจีน 良药苦口利于病, 忠言逆耳利于行。คำนี้อุปมาว่า ยาที่ทั้งขมทั้งขื่นยากในการกลืนกินแต่ช่วยรักษาโรคที่ป่วยอยู่ให้หายได้ฉันท์ใด คำพูดที่ชี้ให้เห็นข้อบกพร่องหรือคำวิจารณ์ที่แสลงหูย่อมมีประโยชน์ต่อการปฏิบัติตัวของคนเราฉันท์นั้น
มีคนเปรียบเทียบสุภาษิตจีน 良药苦口利于病, 忠言逆耳利于行。นี้กับภาษาอังกฤษไว้ว่า
良药苦口 : Good medicine always tastes bitter.
良药苦口利于病 : 1. Good medicine for health tastes bitter to the mouth.
2. Good medicine is bitter in the mouth
สำนวนจีน 成语 เป็นคำ 4 พยางค์
讳疾忌医 ขมเป็นยา
……………………………………..
ศัพท์ภาษาจีนน่ารู้ 有用的中文词汇
Comments
ใส่ความเห็น